Modern yaşamın, sanayileşmenin ve teknolojinin ürettiği serbest radikallerden biraz da olsa uzaklaşmaya ve daha sağlıklı yaşayıp, geç ve dinç yaşlanmak için elimizden geleni yapmaya başladık. Şimdi moda akım, doğaya dönüş! Ancak uyguladığınız yeni yöntemlerin, aldığınız besinsel ya da bitkisel desteklerin ne kadarını tanıyor ve bilinçle yapıyorsunuz?
İnsan vücudundaki her hücre günde ortalama 10,000 serbest radikalin saldırısına maruz kalmaktadır. Tüm yaşam tarzınızı değiştirseniz ya da çevreden maruz kaldığınız toksinleri, kirleticileri, ağır metalleri ve diğer tehlikeli maddeleri tümüyle ortadan kaldırsanız bile, serbest radikallerden tümüyle (hidrojen peroksit, lipit peroksitleri, tekli oksijen atomları ve süperoksitler...) kaçmanız olanaksızdır. Çünkü vücudunuzda gerçekleşen her işlemde, her aşamada bu bileşikler doğal olarak ortaya çıkmaktadır. Ama normalde vücudunuzda bulunan doğal antioksidan savunma sistemleri sayesinde bu kararsız elektron yüklü kimyasallar büyük ölçüde yok edilmekte veya uzaklaştırılmaktadır. Antioksidan savunma sisteminiz yeterince iyi çalışmaz ve siz antioksidan besinleri yeterince tüketmezseniz, ya da antioksidan etkili ek desteklerden yararlanmazsanız serbest radikaller hücrelere zarar vererek birçok hastalığın (kanser, ateroskleroz, yaşlanmaya bağlı oluşan kardiyovasküler hastalıklar ve merkezi sinir sistemi hastalıkları gibi) başlangıcına zemin hazırlar ve sizin erken yaşlanmanıza neden olurlar. Serbest radikaller nefes aldığınızda ve yemek yediğinizde bile meydana gelirler. Sigara içerken, hava kirliliğinden, egzoz gazlarından ve sulardan bedeninize sinsice girerler.
Vücutta metabolik işlemler sonucunda oluşan hidrojen peroksit veya yağlı besinlerin yüksek sıcaklıkta işlenmeleri, pişirilmeleri sonucu oluşan lipit peroksit en zararlı serbest radikallerdir. Bu bileşikler ''oksidatif stres'' adı verilen kimyasal işlemlerle genetik materyal DNA'yı (deoksiribonükleik asit) hasara uğratarak hücre ölümünü artırmaktadırlar. Bu durumu en güzel cilt yaşlanmasında görebiliriz. Bir araba güneş altında bırakıldığında koruyucu boyası zamanla okside olur ve rengi solmaya başlar. Aynı şekilde; insan cildi de yıllar geçtikçe güneşe maruz kaldığında susuz kalır, okside olur ve hasara uğrayarak zamanla kırışır, sarkar ve yaşlı bir görünüme sahip olur. Bu durumu engellemek, dejeneratif hastalıklara erken yaşlarda yakalanmamak ve hücre hasarını en aza indirmek için yaşla birlikte güçsüzleşen antioksidan savunma sisteminizi güçlendirmeli ve desteklemelisiniz.
ORAC (Oxygen radical absorbance capacity), vücudumuzda bulunan serbest radikaller olarak adlandırılan ve başta kanser olmak üzere birçok hastalığa yol açan maddelerin, besinler tarafından emilebilme değerini belirten bir ölçektir. Aslında antioksidan değerinin bir göstergesidir. ORAC değeri yüksek olan besinler daha fazla antioksidan özellik göstermektedir. ORAC değeri yüksek, yani antioksidan içeriği yüksek sebze ve meyvelerin tüketimi kansere karşı koruyucudur, damar sağlığını korur ve yaşlanmayı geciktirmektedir.
Bitkiler güneşin zararlı etkilerinden korunmak için pigmentlerini artırarak kendilerini korumaktadırlar. Bu nedenle bir sebze ve meyvenin rengi ne kadar koyu ise o kadar fazla antioksidan özellik gösteriyor demektir. Çünkü bitkilerin asıl antioksidan özellikleri pigment kısmında bulunmaktadır.
ORAC değeri için yapılan çalışmalarda her bireyin bir gün içerisinde 3000 ORAC birimi alması gerektiği belirtilmiştir. Maksimum koruma sağlamak için ise 5000 ORAC biriminin alınması belirtilmiştir.
ORAC Değeri Yüksek Besinlerin Faydaları Nelerdir?
Bu besinler;
Oxygen Radical Absorbance Capacity
ORAC Value list, Top 100
1 |
Cloves, ground - KARANFİL |
314,446 |
2 |
Sumac bran - SUMAK |
312,400 |
3 |
Cinnamon, ground - TARÇIN |
267,536 |
4 |
Sorghum, bran, raw - |
240,000 |
5 |
Oregano, dried - KEKİK |
200,129 |
6 |
Turmeric, ground - ZERDEÇAL |
159,277 |
7 |
Acai berry, freeze-dried - ARONIA |
102,700 |
8 |
Sorghum, bran, black |
100,800 |
9 |
Sumac, grain, raw - SUMAK |
86,800 |
10 |
Cocoa powder, unsweetened |
80,933 |
11 |
Cumin seed - KİMYON |
76,800 |
12 |
Maqui berry, powder - |
75,000 |
13 |
Parsley, dried - MAYDANOZ |
74,349 |
14 |
Sorghum, bran, red |
71,000 |
15 |
Basil, dried - FESLEĞEN |
67,553 |
16 |
Baking chocolate, unsweetened |
49,926 |
17 |
Curry powder - KÖRİ TOZU |
48,504 |
18 |
Sorghum, grain, hi-tannin |
45,400 |
19 |
Chocolate, dutched powder |
40,200 |
20 |
Maqui berry, juice |
40,000 |
21 |
Sage - ADAÇAYI |
32,004 |
22 |
Mustard seed, yellow - HARDAL |
29,257 |
23 |
Ginger, ground - ZENCEFİL |
28,811 |
24 |
Pepper, black - BİBER |
27,618 |
25 |
Thyme, fresh - KEKİK |
27,426 |
26 |
Marjoram, fresh - MERCANKÖŞK |
27,297 |
27 |
Goji berries - GOJI |
25,300 |
28 |
Rice bran, crude - PİRİNÇ |
24,287 |
29 |
Chili powder - BİBER TOZU |
23,636 |
30 |
Sorghum, grain, black |
21,900 |
31 |
Chocolate, dark |
20,823 |
32 |
Flax hull lignans |
19,600 |
33 |
Chocolate, semisweet |
18,053 |
34 |
Pecans - CEVİZ |
17,940 |
35 |
Paprika - KIRMIZI BİBER |
17,919 |
36 |
Chokeberry, raw |
16,062 |
37 |
Tarragon, fresh - TARHUN |
15,542 |
38 |
Ginger root, raw ZENCEFIL |
14,840 |
39 |
Elderberries, raw - MÜRVER |
14,697 |
40 |
Sorghum, grain, red |
14,000 |
41 |
Peppermint, fresh - NANE |
13,978 |
42 |
Oregano, fresh - KEKİK |
13,978 |
43 |
Walnuts - CEVİZ |
13,541 |
44 |
Hazelnuts - FINDIK |
9,645 |
45 |
Cranberries, raw - KIZILCIK |
9,584 |
46 |
Pears, dried - ARMUT |
9,496 |
47 |
Savory, fresh - |
9,465 |
48 |
Artichokes - ENGİNAR |
9,416 |
49 |
Kidney beans, red - BARBUNYA |
8,459 |
50 |
Pink beans - PEMPE FASULYE |
8,320 |
51 |
Black beans - KARA FASULYE |
8,040 |
52 |
Pistachio nuts - ANTEP FISTIĞI |
7,983 |
53 |
Currants - KUŞ ÜZÜMÜ |
7,960 |
54 |
Pinto beans - BARBUNYA |
7,779 |
55 |
Plums - ERİK |
7,581 |
56 |
Chocolate, milk chocolate |
7,528 |
57 |
Lentils - MERCİMEK |
7,282 |
58 |
Agave, dried - |
7,274 |
59 |
Apples, dried - ELMA KURUSU |
6,681 |
60 |
Garlic powder - SARIMSAK TOZU |
6,665 |
61 |
Blueberries - YABAN MERSİNİ |
6,552 |
62 |
Prunes - KURU ERİK |
6,552 |
63 |
Sorghum, bran, white |
6,400 |
64 |
Lemon balm, leaves - LİMON OTU |
5,997 |
65 |
Soybeans - SOYA FASULYESİ |
5,764 |
66 |
Onion powder - SOĞAN TOZU |
5,735 |
67 |
Blackberries - BÖĞÜRTLEN |
5,347 |
68 |
Garlic, raw - SARIMSAK |
5,346 |
69 |
Cilantro leaves - KİŞNİŞ |
5,141 |
70 |
Wine, Cabernet Sauvignon |
5,034 |
71 |
Raspberries - AHUDUDU |
4,882 |
72 |
Basil, fresh - FESLEĞEN |
4,805 |
73 |
Almonds - BADEM |
4,454 |
74 |
Dill weed - DERE OTU |
4,392 |
75 |
Cowpeas - BÖRÜLCE |
4,343 |
76 |
Apples, red delicious - ELMA |
4,275 |
77 |
Peaches, dried - ŞEFTALİ |
4,222 |
78 |
Raisins, white - KURU ÜZÜM |
4,188 |
79 |
Apples, granny smith - ELMA |
3,898 |
80 |
Dates - |
3,895 |
81 |
Wine, red - KIRMIZI ŞARAP |
3,873 |
82 |
Strawberries - ÇİLEK |
3,577 |
83 |
Peanut butter, smooth - FISTIK |
3,432 |
84 |
Currants, red - FRENK ÜZÜMÜ |
3,387 |
85 |
Figs - İNCİR |
3,383 |
86 |
Cherries - VİŞNE, KİRAZ |
3,365 |
87 |
Gooseberries - BEKTAŞİ ÜZÜMÜ |
3,277 |
88 |
Apricots, dried - KAYISI |
3,234 |
89 |
Peanuts, all types - YER FISTIĞI |
3,166 |
90 |
Cabbage, red - LAHANA |
3,145 |
91 |
Broccoli - BROKOLİ |
3,083 |
92 |
Apples - ELMA |
3,082 |
93 |
Raisins - KURU ÜZÜM |
3,037 |
94 |
Pears - ARMUT |
2,941 |
95 |
Agave - SABIR OTU |
2,938 |
96 |
Blueberry juice - YABAN MERSİNİ |
2,906 |
97 |
Cardamom - KAKULE |
2,764 |
98 |
Guava - GUAVA |
2,550 |
99 |
Lettuce, red leaf - KIRMIZI LAHANA |
2,380 |
100 |
Concord grape juice - ÜZÜM SUYU |
2,377 |
Kaynak: https://www.ars.usda.gov/news-events/news/research-news/1999/high-orac-foods-may-slow-aging/
Yorumlar (0)